هایفو (به انگلیسی HIFU (،مخفف کلمات High-intensity focused ultrasound به معنای امواج متمرکز ماورای صوت با شدت بالا است که یک کاربرد درمانی امواج اولتراسوند میباشد کاربرد درمانی (سونوتراپی). این فناوری پزشکی در مراحل مختلف تحقیق و تولید برای درمان انواع گوناگونی از اختلالات پزشکی است. سازوکار این فناوری مشابه استفاده از ذره بین برای همگرایی نور در قطعهٔ کانونی عدسی است. امواج صوتی متمرکز با استفاده از یک عدسی صوتی در نقطه کانونی متمرکز میشوند و انرژی حاصل از اجتماع این پرتوها در نقطه هدف حرارت ایجاد میکند. هایفو معمولاً همراه با یک روش تصویربرداری پزشکی مانند سونوگرافی یا امآرآی برای طرح و کنترل درمان انجام میشود.
تاریخچه
برای اولین بار در دهه ۱۹۴۰ از امواج صوت برای درمان اختلالات سیستم عصبی و مغزی بصورت تحقیقاتی مورد بهرهبرداری قرار گرفت. اولین دستگاه تجاری هایفو در سال آمریکا تولید شد و در سال ۱۹۹۴ تاییدیه اتحادیه اروپا را برای درمان هایپرپلازی خوشخیم پروستات دریافت کرد. پس از آن دستگاههای متنوع تحقیقاتی و تجاری برای درمان سرطان یا مصرف زیبایی تولید و تعدادی از این دستگاهها تأییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا را نیز دریافت کردهاند.
استفادههای پزشکی
هایفوتراپی با تولید حرارت یا تحریک بصورت متمرکز در داخل بدن بدون صدمه به بخشهای خارج از هدف مورد استفاده پزشکی قرار میگیرد. از موارد استفاده آن میتوان به شکاندن سنگ کلیه، درمان سرطان و جوانسازی و لیفتینگ پوست اشاره کرد. از این موارد میتوان به سرطان پروستات، درمان فیبروم رحم، درمان برخی اختلالات عصبی و حرکتی اشاره کرد. علاوه بر موارد فوق این فناوری در زمینه پزشک زیبایی برای رفع چربی زیر پوست یا لیفت غیر جراحی نیز کاربرد دارد. در افرادی که تمایل به عمل جراحی لیفت صورت ندارند یا به دلیل بیماری دیگری بیهوشی و جراحی ممنوعیت دارد هایفوتراپی میتواند بعنوان جایگزین استفاده شود. با این وجود لیفت جراحی در مقایسه با هایفو تراپی لیفت بیشتری داشته و در صورت نداشتن منع پزشکی انتخاب اول میباشد. در روش هایفوتراپی لایه عمقی پوست مورد هدف قرار گفته و لایه اپیدرم دست نخورده باقی میماند. بعبارت دیگر کانون امواج اولتراسوند در زیر پوست است و در زمان عبور از سطح پوست انرژی امواج جذب پوست نشده و تغییر قابل توجهی در سطح پوست ایجاد نمیشود. درمان با این روش در یک جلسه انجام میشود و عوارض جانبی خاصی بجز قرمزی و تورم موقت پوست ندارد. تأثیر اولیه آن بلافاصله بعد از درمان دیده میشود و اثر بلند مدت آن ۳ ماه بعد شروع میشود.
استفاده های زیبایی
HIFU Face (هایفوی صورت )
یکی از مسائل مهم در جوان سازی لیفتینگ پوست است. امروزه روش های مختلفی نظیر پیلینگ شیمیایی، فرکانس رادیویی، میکرونیدلینگ، میکرودرم و هایفو برای عمل ج.ان سازی مورد استفاد می شود. هر کدام از درمان های فوق عمق نفوذ متفاوتی دارند. با توجه به این که کلاژن در عمق 1.5 تا 4.5 میلیمتری پوست تولید می شود، در صورتی که عمق نفوذ درمان بالاتر باشد درمان موثر تر خواهد بود. در شکل زیر عمق نفوذ فناوری های مختلف نمایش داده شده است. با توجه به شکل بیشترین عمق مربوط به فناوری هایفو است. این درمان در سال 2009 موفق به دریافت FDA خود برای لیفتینگ ابرو شد. طول مدت درمان برای این فناوری یک جلسه بوده و مدت اثر آن دو سال است.
عمق نفوذ تکنولوژی های متفاوت در پوست
در تحقیقی که در بخش پوست بیمارستان دانشگاه هان یانگ سئول انجام شد ٢٠ کره ای (١٨ زن و ٢ مرد) ٣٧ تا ٧٥ ساله، دارای تیپ پوستی III و IV ، که پوست صورتشان دچار چروک و افتادگی شده بود، بعد از یک جلسه درمان با HIFU، مورد بررسی قرار گرفتند. بعد مدت 3 و 6 ماه نظرسنج صورت گرفته و نتایج این نظرسنجی در جدول زیر ارائه شده است. در این جدول نمره 1 به معنای نارضی و 5 به معنای کاملا راضی است.